ZABAWA I PROBLEMATYKA SPOŁECZNEGO WYCHOWANIA W PRZEDSZKOLU
W Pracowni Wychowania Przedszkolnego Instytutu Pedagogiki zabawą oraz problematyką wychowania społecznego poprzez zabawę zajmiemy się w późniejszym artykule. Podjęta praca miała za zadanie opisanie cech zabawy pięciolatków, częstości i proporcji pojawiania się różnych kierunków dziecięcej aktywności (różnych rodzai zabaw). Równocześnie zamierzeniem autorki było uchwycenie cech pedagogicznie skutecznego kierowania przez wychowawczynię zabawami. W pracy dokonano próby porównania sytuacji 25 dzieci bawiących się w grupach prowadzonych przez wychowawczynie, które miały bierny stosunek do zabaw dzieci ograniczały się tylko do ich dozorowania z sytuacją 25 innych dzieci, będących pod opieką wychowawczyni świadomie zmierzającej do stworzenia optymalnych warunków zabawy, dla której układ społecznego współżycia w grupie był przedmiotem szczególnej troski. Zebrany materiał faktyczny w pierwszym wypadku daje obraz stosunków społecznych wytworzonych w grupie, w której pięciolatki radziły sobie same, zdane na własne siły i swoje nikłe możliwości organizacyjne. W drugim wypadku życie społeczne gromady dziecięcej funkcjonowało na zasadach, które stworzyła wychowawczyni, na podstawie zaprowadzonego przez nią i konsekwentnie przestrzeganego systemu norm postępowania, umów, praw i obowiązków każdego dziecka. Poznanie przez dzieci takich wartości, jak uczciwość, sprawiedliwość, liczenie się z drugimi, wyrozumiałość, życzliwość, dokonywało się w toku narastania ich własnego społecznego doświadczenia. Zabawa bowiem jako płaszczyzna występowania w gromadzie sprzecznych i zbieżnych interesów jest szczególnie predestynowana, aby stać się dobrą lub złą szkołą społecznego współżycia oraz okazją do kształtowania się stosunków międzyludzkich wśród dzieci. Za pomocą obserwowania przez godzinę lub pół każdego z 50 bawiących się dzieci uchwycono cechy charakterystyczne dla metod wychowawczych stosowanych przez osoby mało zainteresowane pracą z dziećmi oraz wzięto „pod światło” sposoby postępowania wychowawczyni wyraźnie utalentowanej, aby tą drogą dotrzeć do zasad rządzących jej „dobrą robotą”.