Wychowanie muzyczne

Teoria wychowania muzycznego ma, jak dotąd, znacznie skromniejsze osiągnięcia. Problem słuchania muzyki zajmuje od dawna ważne miejsce w dociekaniach S. Szumana. Ma to być umiejętność, która się rozwija wraz z doświadczeniem, „ponadto jest ona sztuką, która się doskonali i pogłębia w swej istocie w miarę tego, jak wzrasta poziom artystycznej wrażliwości i estetycznego smaku słuchacza”. Szuman poddaje szczegółowej analizie proces słuchania muzyki oraz jej przeżywania, związany z rozwijaniem się utworu muzycznego w czasie, z poddawaniem się słuchacza „ruchowi” muzyki, z odczuwaniem na przemian napięcia i odprężenia, co z kolei uwarunkowane jest dynamicznymi własnościami utworów muzycznych. Problem ruchu stał się przedmiotem odrębnego studium S. Szumana, pośrednio tylko związanego z problematyką wychowania estetycznego (Ruch jako czynnik organizacji wyrazu w utworach muzycznych, Kraków 1951, PWN). Zofia Lissa zajmowała się psychologią muzyczną dziecka i problemami słuchania muzyki . Obecnie obok studiów z zakresu muzykologii ogólnej bardzo sugestywnie wypowiada się na temat walorów wychowania muzycznego, podejmuje walkę przeciw „pokoleniu głuchych”. W artykule Problemy wychowania muzycznego w szkole ogólnokształcącej („Ruch Pedagogiczny”, 1962, nr 1) wskazuje na ogólnokształcące znaczenie kultury muzycznej, przy czym tręścią wychowania muzycznego ma być równocześnie nauka słuchania muzyki i czynne muzykowanie głosem czy przy pomocy instrumentu. Zwraca uwagę na wychowawcze znaczenie rytmiki, tak bardzo zaniedbanej w naszej praktyce szkolnej. Na temat treści nowoczesnego wychowania muzycznego pisał również J. Wierszy łowski w artykule pt. Współczesna koncepcja wychowania muzycznego („Ruch Muzyczny”, 1963, nr 2). Trzeba wspomnieć o pożytecznej działalności wychowawczej realizowanej przez takie czasopisma, jak „Śpiew w Szkole” (PZWS) czy „Poradnik Muzyczny” (Łódź, Wydawnictwo Ludowego Instytutu Muzycznego).