OKRES IDEOLOGICZNEGO I METODOLOGICZNEGO PRZEŁOMU

Po Kongresie Zjednoczeniowym PPS i PPR przystąpiono z niezwykłą energią do rozwiązywania najważniejszych zadań oświatowych nowego okresu, a w szczególności do reformy organizacji szkolnictwa przez wprowadzenie jedenastoletniej szkoły ogólnokształcącej, do likwidacji analfabetyzmu, do rozbudowy placówek pozaszkolnego wychowania młodzieży oraz do reorganizacji systemu nauczania i wychowania szkolnego. W konsekwencji tak ustawionej problematyki działalności oświatowej następuje w tym okresie zasadniczy zwrot w podejmowaniu tematyki, któremu towarzyszyć miały marksistowskie założenia metodologiczne, zgodnie z wytycznymi I Kongresu Nauki Polskiej. W okresie poprzedzającym I Kongres Nauki Polskiej, który obradował w dniach od 29 czerwicą do 2 lipca 1951 r., odbyły się liczne zjazdy i konferencje specjalne, na których poddano krytyce metody i osiągnięcia nauki polskiej w poszczególnych dziedzinach. W ramach przygotowań tego Kongresu utworzono m. in. Podsekcję Pedagogiki i Psychologii, która zainicjowała prace zmierzające do przezwyciężenia bur- żuazyjnej pedagogiki i psychologii i do oparcia badań na założeniach materializmu dialektycznego i historycznego.
W przygotowaniach tych współdziałał powołany przez Ministerstwo Oświaty 1 grudnia 1949 r. Państwowy Ośrodek Oświatowych Prac Programowych i Badań Pedagogicznych. Instytucja ta miała przygotować programy szkolne, a jednocześnie prowadzić badania naukowe, wiążąc je z aktualnymi potrzebami szkolnictwa.