KRYTYKA PEDAGOGIKI BURŻUAZYJNEJ

Ważnym składnikiem odnowy pedagogiki w Polsce Ludowej stały się krytyczne badania nad pedagogiką burżuazyjną. Wyrażały się one zarówno w ogólnych, syntetycznych charakterystykach jej rozwoju, zmieniających zasadniczo dotychczasowy obraz tej pedagogiki, jak również w studiach dotyczących poszczególnych pedagogów lub określonych koncepcji. Tą problematyką krytyki pedagogiki burżuazyjnej zajmował się szczególnie B. Suchodolski w licznych artykułach ogłaszanych od r. 1947 na łamach czasopism „Oświata i Kultura”, „Przegląd Filozoficzny”, „Myśl Współczesna”, „Myśl Filozoficzna” i in. Niektóre z nich, zmienione i rozszerzone, weszły w skład książki pt. O pedagogiką na miarą naszych czasów. Przedmiotem krytyki jest tu pedagogika naturalistyczna, psychoanalityczna, idealizmu niemieckiego, egzystencjalizmu. Równocześnie w rozprawach ogólnych takich jak Rozwój nowożytnej myśli pedagogicznej, Pedagogika ideałów i pedagogika życia, Antynomie współczesnej pedagogiki burżuazyjnej autor próbował dać nowy pogląd na czynniki i treść rozwoju europejskiej myśli pedagogicznej. Te jego. poglądy zostały przedstawione w książce francuskiej pt. La pédagogie et les grands courants philosophiques pédagogie de l’essence et pédagogie de l’existence (Editions du Scarabée, Paris 1960), która w r. 1962 ukazała się w przekładzie na język włoski (Pedagogia dell’essenza e pedagogia dell’esistenza, Roma 1962) nakładem wydawnictwa Armando Armando. W książce tej autor starał się oświetlić rozwój pedagogiki jako walkę między koncepcjami egzystencjalistycznymi i esencjalistycznymi oraz wykazać, iż przezwyciężenie tych konfliktów możliwe jest tylko na gruncie marksistowskiej filozofii społecznej i rewolucyjnego działania, dzięki któremu tworzy się nową egzystencję ludzi i nową ich istotę.