KRYTYKA

W odniesieniu do nauki stawiającej cele praktyczne najlepiej oprzeć krytykę na schemacie typu prakseologicznego: stan nasycenia poszczególnych ogniw ujawni osiągnięcia i braki. Schemat przedstawić można następująco: 1. studia nad ideałem pedagogicznym w zastosowaniu do sfery swoistego działania wf;’ 2. badania z zakresu diagnostyki: osobniczej, grupowej i środowiskowej; 3. badania prognostyczne dotyczące rokowania oraz granic wykształcalności poszczególnych cech osobowości wychowanka; 4. prace metodyczne nad kierunkiem, treścią, zakresem, formami i skutecznością różnych działów wf; 5. studia nad kryteriami i metodami oceny efektów. W świetle zarejestrowanego dorobku razi przede wszystkim niedorozwój badań teleologicznych, poświęconych sprawie somatycznego i motorycznego modelu współczesnego człowieka. Tradycyjne hasła harmonii funkcjonalnej i symetrii anatomicznej nie zostały poddane wyczerpującej krytyce. Nie ustalono też gradacji cech motorycznych w dostosowaniu do perspektyw cywilizacji technicznej. Tym samym nie sprecyzowano dostatecznie celów wf. Pod tym względem wychowanie fizyczne dzieli los całej pedagogiki. Najbardziej zaawansowane są badania diagnostyczne i prognostyczne w odniesieniu do jednostki (badania fizjologiczne, morfologiczne, psychologiczne, lekarskie). Zaledwie dotknięto problemów diagnostyki grupowej (pionierskie prace socjometryczne Molaka i. Składa), diagnostyka środowiskowa jest w stanie zalążkowym. Studia metodyczne przebiegają na ogół prawidłowo dzięki oparciu o nowoczesne metody badań (obserwacje kompleksowe, eksperyment naturalny). Pracom ostatniej grupy (kryteria oceny) mimo ciekawych koncepcji i poprawnych metod brak jest punktu odniesienia wobec nieustalenia zadań wf. W tych warunkach niemożliwa jest ściślejsza konfrontacja założeń i wyników, a całość prac metodycznych musi tonąć w powodzi dążeń i sądów kontrowersyjnych.