Jakie jest zadanie teorii wychowania moralno-społecznego?

Według pierwszego teoria ta uprawia autonomicznie refleksję nad celami wychowania. Pociąga to za sobą niezwykłe doniosłe konsekwencje sprowadzające się do zakłócenia jej metodologicznego charakteru. Obok bowiem działu zajmującego się empirycznym badaniem zjawisk wychowawczych należałoby wyróżnić w niej drugi dział, w obrębie którego rozwijano by dociekania nad aksjologią pedagogiczną, a więc uprawiano by filozofie wychowania. Drugie stanowisko w tej sprawie zajmują ci, którzy głoszą, iż aksjologia wychowawcza nie należy do teorii wychowania, lecz do ideologii społecznej oraz jej teoretycznego odpowiednika filozofii wychowania. Trudno rozstrzygnąć kompetentnie zarysowaną tutaj kontrowersję. Zdaje się wszakże nie ulegać wątpliwości, że niezależnie od sposobu rozwiązania tego zagadnienia, zadaniem teorii wychowania moralno-społecznego jest formułowanie celów tego wychowania zarówno na użytek empirycznych badań nad warunkami ich realizacji, jak i na użytek praktyki. Potrzeba sformułowania celów wychowania moralno- społecznego podyktowana jest ściśle roboczymi względami. Dlatego też za zupełnie nieprzydatne należałoby uznać takie określanie celów tego wychowania, przy którym posiada ono postać kwiecistej frazeologii lub też niesprecyzowanych ogólników formułowanych przy pomocy języka potocznego czy też literackich metafor. Niezależnie, wszakże od tego, czy teoria wychowania moralno-społecznego ma sama postulować określone cele tego wychowania, czy też tylko stawać na gruncie określonej ideologii społecznej, niezbędne jest uprawianie w jej obrębie refleksji nad celami wychowania. Ma ona do spełnienia co najmniej następujące trzy zadania wyznaczenie zakresu spraw, do których odnosić się będzie wychowanie moralno-społeczne i od których zależeć będą jego treści,  powiązanie celów wychowania moralno-społecznego z określonym stanem rzeczywistości społecznej oraz perspektywami jej rozwoju oraz sprecyzowanie ideału tego wychowania w języku tej teorii.